Na wstępie należy zaznaczyć, iż korzystanie ze zwolnień chorobowych jest prawem i obowiązkiem pracownika. Nikogo nie można przecież zmuszać do pracy podczas choroby, poza tym praca podczas choroby jest dużo mniej wydajna i może prowadzić do dalszych powikłań, które na dłuższy czas mogą wyłączyć pracownika ze świadczenia obowiązków pracowniczych. Czasem również w interesie pracodawcy jest , aby chory pracownik udał się na zwolnienie lekarskie i nie zarażał załogi. Należy zatem postawić pytanie, czy zatem można stracić pracę z powodu przebywania na zwolnieniu lekarskim?
Nim odpowiem na to pytanie warto zwrócić uwagę, iż oczywiste jest, że pracodawca organizujący, czy też już dysponujący pewną strukturą zatrudnienia w firmie powinien brać pod uwagę fakt nieobecności poszczególnych pracowników powodowany chorobą. Ryzyko takich nieobecności spoczywa na pracodawcy.
Kodeks pracy w art. 53 par. 1 pkt 1 daje możliwość rozwiązania umowy o pracę bez zachowania terminów wypowiedzenia w przypadku, gdy nieobecność pracownika trwa przez odpowiednio długi czas. Należy jednak wskazać, że nieobecność spowodowana chorobą może być uzasadnioną przyczyną rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem, zwłaszcza jeżeli takie nieobecności często się powtarzają.
Pracodawca chcąc usprawiedliwić takie zwolnienie pracownika powinien wykazać, że powtarzające się nieobecności pracownika dezorganizowały i zakłócały proces pracy, powodowały konieczność zatrudniania innych pracowników w godzinach nadliczbowych lub wręcz zwiększenie liczby osób zatrudnionych (w tym nie tylko w oparciu o umowę o pracę, ale również na umowy cywilnoprawne). Oczywiście pracownik może odwołać się w terminie 21 dni od doręczenia oświadczenia od takiego rozwiązania stosunku pracy do sądu pracy i kwestionować uzasadnienie zwolnienia.
Należy zaznaczyć, iż czasem w orzecznictwie i doktrynie formułowane są wymagania, aby nieobecności pracownika stanowiły naruszenie uzasadnionych interesów pracodawcy oraz groziły powstaniem po stronie pracodawcy szkody. Niemniej takie oczekiwanie udowodnienia okoliczności przez pracodawcę nie zawsze są brane pod uwagę przez sąd. Spełnienie tych wymagań pozwala zgodnie z prawem rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę nawet z takim pracownikiem, których wykonuje swoje obowiązki w sposób prawidłowy.
Końcowo warto zauważyć, że powyższe zasady dotyczą wszelkich usprawiedliwionych nieobecności pracownika w pracownika, spowodowanych nie tylko jego stanem zdrowia, ale także stanem zdrowia innych osób, np. dzieci lub nieobecności zupełnie nie mających związku ze stanem zdrowia pracownika.